Το συρίγγιο είναι ένα μικρό κανάλι, το οποίο συνδέει το εσωτερικό του πρωκτού με το δέρμα εξωτερικά του πρωκτού. Τα συρίγγια τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα φλεγμονής των πρωκτικών αδένων. Αυτή η φλεγμονή συχνά προκαλεί και την δημιουργία αποστημάτων.
Το απόστημα είναι μία κοιλότητα που περιέχει πύον, και βρίσκεται κοντά ή γύρω από τον πρωκτό. Προκαλείται από μία οξεία φλεγμονή των αδένων του πρωκτού. Συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις (πχ η κολίτιδα ή άλλες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου) μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης αποστημάτων.
Το πρωκτικό συρίγγιο συνήθως προκαλεί κνησμό στην περιοχή του πρωκτού και την παραγωγή υγρού, το οποίο ο ασθενής συνήθως βλέπει στο εσώρουχό του. Δεν προκαλούν πάντα πόνο. Σε περίπτωση αποστήματος βέβαια, προκαλείται έντονος πόνος και συχνά πυρετός.
Η αντιμετώπιση του περιπρωκτικού αποστήματος είναι χειρουργική. Χρειάζεται η διάνοιξη του αποστήματος, δηλαδή μία μικρή τομή το δέρματος ώστε να παροχετευθεί το πύον. Ο πόνος υποχωρεί άμεσα, λόγω της μείωσης της πιέσεως στο δέρμα. Κάποιες φορές (όχι συχνά) το απόστημα μπορεί να παροχετευθεί μόνο του, αν και συνήθως μετά από αυτό απαιτείται ένας λεπτομερής καθαρισμός από τον χειρουργό. Η παροχέτευση αυτή γίνεται στο χειρουργείο υπό μέθη, ή υπό γενική αναισθησία σε περιπτώσεις μεγαλύτερων αποστημάτων.
Τις περισσότερες φορές ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο λίγες ώρες μετά την παροχέτευση. Σε περιπτώσεις μεγάλων αποστημάτων ή ασθενών με τάση για σοβαρές φλεγμονές ή μολύνσεις (πχ διαβητικοί ή ανοσοκατεσταλμένοι), προτιμάμε να παρακολουθούμε τον ασθενή για ένα βράδυ και για χορήγηση αντιβιοτικών.
Κι η αντιμετώπιση του συριγγίου είναι χειρουργική. Χρειάζεται συνήθως απλά η διάνοιξη του δερματικού πόρου, την οποία μετά αφήνουμε να επουλωθεί αυτόματα. Σε περιπτώσεις πιο περίπλοκων συριγγίων, συριγγίων δηλαδή τον οποίων η πορεία είναι πιο περίπλοκη και διαπερνάνε τους μυς γύρω από τον πρωκτό, η διάνοιξη δεν είναι ασφαλής λόγω της πιθανότητας τραυματισμού των μυών. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζονται πιο προηγμένα χειρουργεία, όπως η δημιουργία κρημνού για την κάλυψη του συριγγίου, η επέμβαση LIFT (εύρεση και διατομή του πόρου μεταξύ των σφιγκτήρων) ή η χρήση βιντεοσκόπησης για την άμεση διερεύνηση του πόρου και την καταστροφή του (Video-assisted anal fistula treatment, η τεχνική VAAFT).
Περισσότερο δυσφορία παρά πόνο νιώθει κανείς μετά από αυτές τις επεμβάσεις. Συνήθως διαρκεί από 5 έως 7 ημέρες και ελέγχεται απόλυτα με ένα απλό παυσίπονο. Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι σχεδόν άμεση μετά το χειρουργείο. Η χειρουργημένη περιοχή χρειάζεται προσοχή, με συχνό καθαρισμό με νερό και σαπούνι. Συχνά δίνουμε και κάποιο ήπιο καθαρκτικό, για την αποφυγή σκληρών κενώσεων που μπορεί να προκαλέσουν πόνο. Επίσης προτείνουμε στον ασθενή να φοράει μία μικρή γάζα στο εσώρουχό του, η οποία θα απορροφήσει τυχόν μικρές ποσότητες υγρού από το τραύμα.
Εφόσον αντιμετωπιστεί σωστά, το συρίγγιο τις περισσότερες φορές δεν επανεμφανίζεται. Δημιουργία συριγγίου ή αποστήματος σε διαφορετική περιοχή του πρωκτού, είναι βεβαίως πιθανό.
